A parede torta

(Texto íntegro do publicado no xornal El Progreso o 16 de outubro de 2012) por Manuel Gil Castro

   Fai un tempo, meu pai acertadamente decidiu prescindir dun rudimentario e aboiado cenador de tea, deses que venden nas grandes áreas comerciais, para construir un novo de ladrillo, pedra da china, madeira e tella pro tellado e fiestras de alumiño. Así que recordo ó meu tío segundo Milocho, que era albanel, atravesando a cancela de acceso á miña casa no seu scooter negro. De silueta alta e espigada, sempre viña co seu casco de bacinillo sen abrochar, da mesma maneira cada sábado dende que decidimos comeza-las obras. Traballaríamos nelas el, eu e meu pai cando o traballo llo permitise.

   Ó tratarse de enxeñería de vangarda (que chiringo pra come-la familia non o é) antes de acometer tal empresa houbo que librar o terreo onde ía ir asentado, polo que o ruinoso galiñeiro que alí moraba foi derrubado e feito nunha nova ubicación. O novo foi digno da arquitectura galega máis avanzada. De bloque e cemento, teito de uralita e rexas de cabre. Robusto e magnífico. A primeira noite na que se usou, o mesmo raposo, ou golpe como se coñece na zona, plantado cara el, gritou desolado “serán fillos de puta”.

   Antes de comeza-las obras estivemos falando do bo que sería que non nos chovera. Bastante tiña o home con un “pinche” (como el me chamaba) inexperto e de maneiras pouco ortodoxas. Ó pouco tempo, el contemplaba dende o alto do campo onde se ía situar o galiñeiro como eu me retorcía coa carretilla chea de masa, retrocedendo para pillar carreira e outras maniobras inverosímiles, intentando subir polo camiño enlamado mentras derrapaban as botas de goma. El, neses momentos, facía un descanso, pillaba unha cervexa e parábase a mirar o espectáculo, cun sorriso innegociábel na cara mentras a choiva lla empapaba.

   Para o “chiringo” tivemos máis sorte co tempo. Unha vez quixo que eu puxese un cacho de parede, fou pouca distancia, porque en canto lle veu as trazas, ocupou o meu lugar semella que ríndose do destino que lle esperaba á mesma se seguía a miña man mestra, reemprazándome cun guiño, tamén na boca, mentres parecía disfrutar desas nimiedades cotiáns e deliciosas. E entre risas e cervexas, fixemos un bo traballo.

   Pero de repende a choiva foi máis escura. E máis rastreira, e máis cobarde. E non foi choiva. E correu polas súas vísceras, coida que silenciosa, traicioeira, e fixo poza na que todo podre, o roxo ponse ocre e a man terma queda, soterrada no pozo do para sempre.

   Isto é o primeiro que me sae de dentro.  A primeira emoción. Subíndoa paulatinamente de ton, mesmo parece que pra pedir responsables nas cavidades internas. ¡Sae de ahí e dá a cara! Despois da curta alegría de creer velo curado, coletazo burlón do verme, caiches e caimos, non veu a conto.  Elevando a queixa nunha espiral de personificar o que non é home. Querendo ser eu o home, retador, pero sendo o neno. Porque todo iso nos ensinaches, por se non queda claro:

   Botar unha man cando compre. Un sorriso cando sexa necesario. Sen soberbia. Clavado, erguido e alto. Unha serenidade amable labrada da vida, non foi doada a túa, pero avanzaches ata o fin. Un nivel de madurez que no teu caso semellou natural, orgánico. Recordándote cada vez que falte, non o teu corpo, senón o que aportabas. Teño uns cantos na familia desa casta, por eso estou tan orgurlloso deles. Meu tío Estebín, nobre e bo, como hai poucos. Meu avó, forte, correoso. Unha persoa das que impacta, xenio e nervio nun corpo cheo de carisma, o tempo movíase ó seu compás, non había huevos carallo. Non me quero olvidar dos demais, que son moitos e bos. Admírovos.

   Por iso tamén isto é por todos esas persoas que afrontan esta enfermidade con esa mesma serenidade amable e melancólica. Eu sería máis vulgar.

   Pero non vou caer na rabia máis pequena. Vou seguir o teu exemplo, moito máis importante que calquera palabra fora de ton que poda escribir. Vou facelo á túa maneira, é a túa lección abríndose pra perdurar. Xa o era na penúltima sesión de radio á que te levei en coche. Non se me ocorre mellor forma de honrarte que nombrarte á túa maneira.

   Nada bo merece ser recordado con rabia. Se cadra nada. Nin o son ó quebrarse do primer corazón roto, nin ela dende o andar da estación, a xente, que vai e vén, a desilusión, que te fai forte; nin o mar, nin os paxaros espoliando a maceira; nin o fungar, que escoitas mentres almorzas, do pequeño ciclomotor negro atravesando a  cancela e da choiva que comeza a caer.

Á memoria de Emilio Rodríguez Castro (Milocho)